[Non entendes unha palabra? Faille dobre clic | ¿No entiendes alguna palabra? Hazle doble clic | Não entendes alguma palavra? Faz-lhe duplo clique]

7/9/10

Por que é necesario WikiLeaks

Video: TED [67'1 Mb]
Duración total: 19 minutos.

Transcrición Video:

Principia o video co logo da organización TED, organizadora da charla. Aparece no escenario dun auditorio, dúas cadeiras enfronte unha da outra, séntase á esquerda Chris Anderson e a dereita, Julian Assange, fundador do sitio «»; o escenario está decorado con tons pastel, luces suaves e cunha grande pantalla de video ao fondo do escenario que reproduce a conversa.

Chris Anderson: Benvido, Julian. Informouse que WikiLeaks, teu cativo, nos derradeiros anos publicou máis documentos confidenciais que todolos medios de comunicación do mundo xuntos. Pode ser certo?

Julian Assange: Sí, pode ser certo? É inquietante, non sí?, que os medios de comunicación do mundo estén a realizar un traballo tan malo que un pequeno grupo de activistas sexa capaz de publicar máis información dese tipo que o resto da prensa mundial xunta.

CA: Cómo funciona? Cómo publica a xente os documentos? E cómo protéxedes a súa privacidade?

JA: Son, polo que podemos dicir, os clásicos informantes e temos distintos xeitos para que nos fagan chegar a información. Usamos só tecnoloxía punta de codificación para facer circular a información, ocultar pegadas, filtrala por xurisdicións legais como Suecia e Bélxica para adoptar esas protecións legais. Obtemos información na caixa de correo electrónico, postal normal, codificado ou non, a examinamos igual que unha organización de noticias, a formateamos, o que a veces resulta un tanto difícil, cuando falamos de bases de datos de información enormes, a facemos pública e despois nos defendemos dos ataques políticos e legais inevitables.

CA: É dicir, os esforzades en aseguraros de que os documentos sexan lexítimos. Pero en realidade case nunca conocedes a identidade da fonte.

JA: Exacto, sí. Moi poucas veces a conocemos. E se nos enteramos nalgún momento destruimos a información o máis axiña posible. (escoitáse unha chamada de teléfono) Maldita sexa.

(O público escarcallase)

CA: Creo que é a CIA preguntando polo número para facerse membro de TED.

(O público escarcallase)

Ben, tomemos un exemplo. Esto é algo que filtrachedes fai unhos anos. Se podemos amosar este documento... trátase duhna historia de fai unhos anos en Quenia. Podes contarnos qué filtrachedes e Qué aconteceu?

(Aparece na pantalla de video detrás deles, a imaxe duns folios mecanografiados)

JA: Este é o informe Kroll. Trátase dun informe secreto de intelixencia encargado polo goberno queniata tras súa elección en 2004. Antes de 2004, Quenia estivo gobernada por Daniel Arap Moi por unhos 18 anos. Foi un dictador "blando" de Quenia. E cando Kibaki chegou ao poder, por medio dunha coalición de forzas que intentaban limpar a corrupción en Quenia, encargaron este informe, gastarónse unhos dous millóns de libras nél (2'3 millóns de euros) e nun informe relacionado. Despois o goberno ocultoúno e usoúno como palanca política contra Moi, que era o home máis rico, ainda é o home máis rico, de Quenia. É o "Santo Grial" do xornalismo queniata. Así que fun alí en 2007, e conseguimos facernos con él xusto antes das eleccións, as eleccións nacionais do 28 de decembro. Cando publicamos esa reportaxe, o fixemos tres días despois de que o novo presidente, Kibaki, houbese decidido congraciarse co home que pensaba "desplumar": Daniel Arap Moi. De xeito que esta reportaxe se convirtiu nun lastre para o presidente Kibaki.

CA: E... é dicir, en poucas palabras, chegouse a filtrar a información en Quenia, non desde os medios oficiais, senón indirectamente. Na túa opinión esto influí nas eleccións.

JA: Sí. Foi portada de «The Guardian» e despois se publicou en todolos países de arredor de Quenia, na prensa tanzana e sudafricana. Chegou desde fora. E eso, despois dun par de días, fixo que a prensa queniata se sintira segura para falar. Saliu na TV queniata perante 20 noites seguidas, modificou un 10 por cento o senso do voto, segundo un relatorio da intelixencia queniata, que mudou o resultado das eleccións.

CA: Vaia!, O sexa que a vosa filtración mudou sustancialmente o mundo?

JA: Sí.

(Aplausos no auditorio, vense as costas dos protagonistas da charla, nunha imaxe que tenta amosar o auditorio cheo de espectadores)

CA: Ben, vamos a amosar un breve fragmento deste vídeo do ataque aéreo en Bagdad (en árabe:بغداد). O vídeo dura máis tempo. Pero aquí temos un breve fragmento. É... lles advirto que é un material «intenso».

(escoitase unha voz dun home, que semella tramitirse por radiofrecuencia, na pantalla de video, imaxes en branco e negro, nunha panorámica semi-cenital tomada dende o ar, unhas persoas reúnense nunha rúa anónima)

Radio: «...xilipolleces, cando estés enriba delos, revéntaos. Veo a túa tropa, ei, teño unhos catro «Humvees», ei, preto... Tedes vía libre. De acordo. Abrindo fogo. Avísame cando os teñas. Disparemos. Préndelles fogo a todos. Veña, fogo! (escoitase fogo de ametralladora) Sigue a disparar. Sigue a disparar. (Fogo de ametralladora) Sigue a disparar. Hotel... Bushmaster Dous-Seis, Bushmaster Dous-Seis, temos que movernos, agora mesmo! De acordo, acabamos de atacar aos oito «individuos». Sí, vemos dous páxaros e ainda estamos a disparar. Recibido. Os teño. Duos-Seis, aquí Duos-Seis, somos unha unidade móbil. Ui!, perdón. Qué estaba a pasar? Maldita sexa, Kyle. Vale, (escarcallase). Dimoslle...».

(vense un plano xeral dende o fondo do auditorio cara os protagonistas da charla, que remata cun plano medio destes)

CA: Entón, Contame cal foi o impacto desto?

JA: O impacto sobre a xente que traballou nel foi moi forte. Rematamos enviando a duas personas a Bagdad para que investigaran en profundidade esta historia. É dicir, éste é só o primeiro dos tres ataques que tiveron lugar alí.

CA: É dicir, Morreron 11 persoas nese ataque, verdade, incluindo a duos empregados de Reuters?

JA: Sí. Dous empregados de Reuters, dous nenos pequenos foron feridos. En total había entre 18 e 26 persoas asasinadas.

CA: E a súa publicación provocou unha indignación xeneralizada. Cal foi a clave para que provocara a indignación, Qué crees ti?

JA: Non sei, supoño que a xente pode ver a enorme disparidade de forzas. Uns tipos van camiñando relaxadamente pola rúa, e entón un helicóptero Apache aparece por unha esquina e empeza a disparar proxectís de 30 milímetros a todolo mundo... procurando calquera excusa para facelo... e matando ás persoas que rescatan aos feridos. Había dous xornalistas implicados que claramente non eran insurxentes porque é o seu traballo a tempo completo.

CA: Quero dicir, houbo un analista de intelixencia de EE.UU, Bradley Manning, que foi detido. Sosteñese que confesou nun chat que vos filtrara este vídeo, xunto con 280.000 cables clasificados da embaixada de EE.UU. Refírome a se o fixo?

JA: Bueno, Nós negamos que recibiramos eses cables. Foi acusado, fai unhos cinco días, de haberse feito con 150.000 cables e ter publicado 50. Ben, publicamos a principios de ano un cable da embaixada de EE.UU en Reikiavik (en islandés: Reykjavík). Pero non está relacionado necesariamente. É dicir, era un visitante asiduo desa embaixada.

CA: É dicir, si recibirades miles de cables diplomáticos da embaixada de EE.UU...

JA: Os teríamos publicado.
CA: En serio?

JA: Sí.
CA: Por qué?

JA: Ben, porque estas cousas revelan cal é a verdadeira situación de, digamos, os gobernos árabes, as violacións dos dereitos humanos desos gobernos. Si observamos os cables desclasificados, esa clase de material está aí.

CA: Falemos desto en termos máis xerais. É dicir, en xeral, Cal é vosa filosofía? Por qué está ben promover a filtración de información secreta?

JA: Hai unha cuestión sobre... Qué información é importante no mundo?, Qué tipo de información pode acadar trocos?. E hai moita información. Esa información que as organizacións están a investir un esforzo económico, en ocultar, é unha moi boa sinal de que cando a información salga, haxa unha esperanza de facer algún ben. Porque as organizacións que a conocen mellor, que a conocen á perfección, se están a esforzar en ocultala. É o que nos atopamos na práctica. É a historia do xornalismo.

CA: Pero existen riscos ben para os individuos implicados ou para a sociedade en xeral, de que a fitración poda en realidade ter consecuencias imprevistas?

JA: Non que haxamos visto co que publicamos. É dicir, aplicamos unha política de inmunización fronte ao dano. Temos unha forma de abordar a información que contén algún tipo de... información persoal. Sen embargo existen secretos lexítimos... teu historial médico; é un secreto lexítimo. Tratamos con informantes que están moi motivados.

CA: Entón están moi motivados. E qué lle dirías, por exemplo, aos pais de alguén... cuio fillo está fora servindo ao exército dos EE.UU, e din,
«Saben qué? presentan esto porque alguén tivo un incentivo para publicalo. Amosa un soldado de EE.UU rrindose de xente moribunda. Da a impresión... deu a impresión a millóns de persoas de todolo mundo de que os soldados de EE.UU son inhumanos. E non é así. Meu fillo non é así. Cómo se atreven?»...
Qué responderías a eso?

JA: Sí, nos chegan moitas cousas así. Pero lembrar, a xente de Bagdad, de Iraq (en árabe:العراق ), de Afganistán (en paxtún e dari افغانستان)... non precisan velo vídeo; o ven todolos días. Polo tanto non van a mudar súa opinión. Non van a trocar a súa percepción. É o que ven todolos días. Mudará a percepción e a opinión da xente que paga por elo. E esa é a nosa esperanza.

CA: Atopachedes unha forma de arroxar luz sobre o que considerades segredos escuros das empresas e dos gobernos. A luz é boa. Pero ves algunha ironía no feito de que, para que arroxedes esa luz, tedes que, ti mesmo, rodear de secretismo as túas fontes?

JA: A verdade é que non, non temos ainda ningún disidente de WikiLeaks. Non temos fontes que sexan disidentes doutras fontes. Si abandonaran seu anonimato, sería unha situación delicada para nós. Pero se supón que estamos a actuar dun xeito que a xente se sinta moralmente obrigada a continuar a nosa misión, non a arruinala.

CA: Interesaríame, baseado no que escoitamos ata o momento... Sinto curiosidade por conocer a opinión da audiencia. Poderían darme un par de opinións sobre WikiLeaks e sobre Julian. O héroe, o héroe do pobo, que trae esta luz importante. O alborotador perigoso. Quen o ve como o héroe? Quen o ve como o alborotador perigoso?

(a panorámica amosa algunhas mans do auditorio levantadas á pregunta de «heroé» e ningunha como «alborotador»)

JA: Ah, veña. Debe haber algunhos.

CA: É unha multitude «maleable», Julian. Temos que facelo mellor. Vamos a amosarles outro exemplo. Aquí temos algo que non habedes filtrado ainda, pero creo que para TED sí. Trátase dunha historia intrigante que acaba de suceder Non sí? Qué é?

JA: É unha mostra do que facemos casi todolos días. A finais do ano pasado, en novembro, houbo unha serie de explosións en pozos, en Albania (en albanés Shqipëria), como a explosión dun pozo no Golfo de México, pero non tan grande. E conseguimos un relatorio... unha análise técnica do que aconteceu... que dicía que, de feito, os gardas de seguridade de varias empresas petrolíferas rivais aparcaran unhos camións alí e os explotaran. E parte do goberno albano estaba implicado, etc, etc. O relatorio técnico non tiña titulo. Así que nos resultou un documeto moi difícil. Non poidemos comprobalo porque non sabíamos quen o escribiu e sabíamos de que ia. Tiñamos certas dúbidas sobre que unha empresa petroleira rival estivera esaxerando o asunto. Partindo dese feito, o publicamos e diximos, "Mirade, somos escépticos sobre esto. Non o sabemos, Pero que podemos facer? O material semella bo, semella correcto, pero non podemos corroboralo". E despois recibimos unha carta esta mesma semana da empresa que o escribiu, que desexaba localizar a fonte... (Risas) dicían, «Escoiten, desexamos localizar a fonte». E nós, «Ah, cóntennos máis. De qué documento, en concreto, están a falar? Poden demostrar que tiñan a autoridade legal sobre ese documento? De verdade que é seu?» Así que nos enviaron esta captura de pantalla co autor na identificación de Microsoft® Word. Sí. (Aplausos) Eso acontece con bastante frecuencia. É como un dos nosos métodos de identificación e comprobación do material, intentar conseguir que estos "tipos" escriban cartas.

CA: Sí. Habedes recibido información de dentro de BP?

JA: Sí, temos moita, pero, neste momento, estamos a levar a cabo un gran esforzo económico e técnico. Así que nosa frecuencia de publicación nos derradeiros meses disminuí namentras reestructuramos os nosos sistemas de apoio para facer frente a ese interese público espectacular. É un problema. É dicir, como calquera organización emprendedora en crecemento, estamos un pouco abrumados por o noso crecemento. Eso significa que estamos a recibir moitísimas revelacións de informantes de moi alto calibre, pero non dispoñemos de xente suficiente para procesar e analizar esa información.

CA: Aí está o verdadeiro cuello de botella, básicamente xornalistas voluntarios e/ou financiación dos seus salarios?

JA: Sí. Sí, e xente de confianza. É dicir, somos unha organización á que lle resulta difícil crecer rápidamente debido ao material que tratamos. Temos que reestructurarnos para dispor de xente que trate material da máis alta seguridade nacional, e casos de seguridade de nivel máis baixo.

CA: Axúdanos a comprenderte mellor e contanos, Cómo chegasches a facer esto?. Creo que cando eras un rapaz fuches a 37 escolas distintas, É certo?

JA: Meus pais pasaron de estar na industria do cinema a fuxir dunha secta, así que a combinación das dúas...

(Risas)

CA: Un sicólogo podería dicir que é unha receita para desenvolver unha paranoia.

JA: Qué!, a industria do cinema?

(Escoitánse Risas e aplausos)

CA: E tamén fuches... bueno, fuches tamén un hacker dende moi xoven e te atopache coas autoridades poco despois.

JA: Ben, era xornalista. Fun un xornalista activista dende moi xoven. Escribín nunha revista, fun procesado por elo cando era un adolescente. Entón tes que ter coidado co termo hacker. Quero dicir que hai como... un xeito do que se pode facer uso para varias cousas. Desgraciadamente, neste momento, a mafia rusa fai uso dél para roubar as contas da túa avóa no banco. Así que esta expresión non... non é tan agradable como era antes.

CA: Sí, a verdade é que non creo que estés a roubar a conta da avóa de ninguén. Pero, Qué me dis dos teus valores fundamentais? Podes darnos unha idea de cales son e talvez algún incidente na túa vida que axudou a perfilalos?

JA: Non estou seguro sobre o incidente. Pero os valores fundamentais: ben, os homes xenerosos e capaces non crean vítimas; coidan das vítimas. É algo que aprendín do meu pai e de outros homes xenerosos e capaces que estivera na miña vida.

CA: Os homes xenerosos e capaces non crean vítimas; coidan das vítimas?

JA: Sí. Xa sabes, son unha persoa combativa, así que non se me da ben o de coidar. Pero dalgún xeito... Hai outro xeito de coidar ás vítimas, que é víxiar aos responsables criminais. E eso é algo que levo na miña forma de ser dende fai moito tempo.

CA: Cóntanos, moi axiña, a historia: Qué aconteceu en Islandia? En principio publicaches algo alí, tiveches problemas cun banco, despois a axencia de noticias recibiu unha orde xudicial para deter a historia. No seu lugar, fixeron pública a túa versión. Eso che colocou nun lugar prominente en Islandia (en islandés: Ísland). Qué pasou despois?

JA: Sí, foi un gran caso. Islandia atravesaba por esta crise financieira. Foi o golpe máis duro de calquera país do mundo. Seu sector bancario era 10 veces o seu PIB do resto da economía. En fin, publicamos esta reportaxe en xulio do ano pasado. E o canle da TV nacional recibiu outra orde xudicial cinco minutos antes de que saira ao ar. Como si fose unha película, a orde aterrizou sobre a redacción, e o presentador estaba como, «Esto non aconteceu nunca. Qué facemos?» Amosamos só o sitio web no seu lugar, perante ese tempo, para rechear. Nos fixemos moi famosos en Islandia, fumos alí e falamos sobre este tema. Había un senso na comunidade de que eso non debería volver a acontecer. Como resultado, ao traballar con algunhos políticos islandeses e algunhos expertos en lexislación internacional, reunimos un novo paquete de lexislación para Islandia para crear unha especie de porto franco para a prensa libre, coas maiores garantías para o xornalismo do mundo, cun novo Premio Nobel para a liberdade de expresión. Islandia é un país nórdico e, como Noruega (en noruego Kongeriket Norge), é capaz de aproveitarse do sistema. Fai só un mes (xuño 2010), foi aprobado unánimemente polo parlamento islandés.

CA: Vaia.

(Escóitanse aplausos no auditorio)

Última pregunta, Julian. Cando pensas no futuro, Crees máis probable que haxa un «Gran Irmán» exercendo máis control, máis secretismos, ou que nós víxiemos ao «Gran Irmán», ou ainda está todo por decidirse?

JA: Non estou seguro de qué camiño tomará. É dicir, hai unhas presións enormes para armonizar a lexislación sobre a liberdade de expresión e a lexislación sobre transparencia en todolo mundo... dentro da UE, entre China e os Estados Unidos. Qué camiño vai tomar? É difícil de prever. Por eso resulta un momento moi interesante. Porque con só un pouco de esforzo podemos mudar dunha forma ou de outra.

CA: Da a impresión de que reflexo a opinión da audiencia ao dicir, Julian, ten coidado e que che vaia moi ben.

JA: Grazas, Chris.
CA: Grazas.

(Panorámica do auditorio como a xente érguese para aplaudir, os contertulios levántasen das cadeiras e dánse a man; rematan o video co logo da organización nun fondo de cor branca e coas letras de cor vermella)

0 comentarios:

Publicar un comentario

Por favor teña en conta as seguintes pautas...

Evite os insultos, palabras groseiras, alusións sexuais, vulgaridades o vulgares simplificacións.
Non sexa gratuitamente ofensivo, e menos aínda, inxurioso.

Os comentarios deben ser pertinentes. Respecte o tema formulado no artigo ou aqueles que xurdan de xeito natural no curso do debate.

En Internet, adóitanse utilizar alcumes no canto do propio nome, pero usurpar o doutro lector é unha práctica inaceptable.

Non escriba en MAIÚSCULAS. Na linguaxe de Internet interprétanse como gritos e dificultan a lectura.

Calquera comentario que non se ateña a estas normas poderá ser borrado e calquera comentarista que as rompa habitualmente poderá ver cortado o seu acceso aos comentarios da páxina de Mondoxíbaro.